Nhiều câu hỏi đặt ra: Sắp tới cơ quan chức năng có khởi tố bị can về tội sản xuất, buôn bán hàng giả không? Việc quảng cáo có bị khởi tố về tội lừa dối khách hàng hay không? Đồng thời có sự bao che, che giấu hành vi phạm tội của cá nhân, tổ chức hay không? Nếu có thì những cá nhân liên quan sẽ nhận mức án như thế nào?

Diễn biến…

Chiều 29/5, Công an tỉnh Đồng Nai khởi tố vụ án Sản xuất, buôn bán hàng giả xảy ra tại Công ty Cổ phần Nhà máy y tế EBC Đồng Nai (trụ sở ở KCN Giang Điền, huyện Trảng Bom).

Theo cơ quan điều tra, đây là vụ án có tính chất nghiêm trọng, được dư luận xã hội quan tâm nên tập trung lực lượng để làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan, để xử lý nghiêm.

Động thái này được cơ quan điều tra thực hiện sau cuộc họp khẩn liên ngành với VKSND tỉnh Đồng Nai, Sở Y tế tỉnh Đồng Nai vào ngày 26/5/2025 về vụ mỹ phẩm bị đình chỉ lưu hành (2 sản phẩm là kem chống nắng Hanayuki Sunscreen Body và dầu gội Hanayuki Shampoo) do công ty của chồng Đoàn Di Băng phân phối.

Tiếp đến ngày 27/5, Cục quản lý dược - Bộ Y tế tiếp tục thu hồi, tiêu huỷ thêm 2 sản phẩm nữa cũng do Đoàn Di Băng quảng cáo, Công ty của chồng Đoàn Di Băng phân phối ra thị trường. Như vậy, tính tới nay đã có 1 sản phẩm liên quan đến vợ chồng Đoàn Di Băng - Nguyễn Quốc Vũ bị khởi tố vụ án, 3 sản phẩm có quyết định đình chỉ lưu hành, thu hồi trên toàn quốc.

Bước đầu, cơ quan điều tra xác định, Công ty Cổ phần Nhà máy y tế EBC Đồng Nai có hợp tác và sản xuất cho Công ty TNHH thương mại dịch vụ VB Group, trụ sở tại quận 5, TP.HCM, sản phẩm hàng hóa là kem chống nắng Hanayuki Sunscreen Body.

Theo kết quả kiểm nghiệm từ Trung tâm kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm tỉnh Quảng Trị, các chỉ số đều đạt yêu cầu. Vì vậy, phía Công ty EBC Đồng Nai dựa vào đó để sản xuất rồi xuất hàng cho Công ty của chồng Đoàn Di Băng, để Công ty này tung ra thị trường.

Theo hồ sơ về tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm đã được đăng ký có thành phần chống nắng ghi trên bao bì là SPF 50, song kết quả kiểm nghiệm ngày 28/4 của Viện kiểm nghiệm thuốc TP.HCM cho thấy chỉ số chống nắng SPF là 2,4 - tức bằng 4,8% so với đăng ký và ghi trên bao bì sản phẩm.

Căn cứ xác định hàng giả

Căn cứ điểm b Khoản 7 Điều 3 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP ngày 26/8/2020 của Chính phủ thì sản phẩm kem chống nắng trên có định lượng chất chính (SPF) tạo nên giá trị sử dụng, công dụng của hàng hóa dưới 70% - được xác định là hàng giả.

Về số lượng sản phẩm của lô hàng mà Công ty EBC đã sản xuất và chuyển giao cho Công ty TNHH thương mại dịch vụ VB Group để bán ra thị trường là 1.652 sản phẩm, với đơn giá là 99.000 đồng/sản phẩm, tương đương tổng giá trị là 163.548.000 đồng. Đây là dấu hiệu tội phạm Sản xuất, buôn bán hàng giả, quy định tại khoản 2 Điều 192 Bộ luật Hình sự.

Ngoài kem chống nắng có dấu hiệu làm giả, dầu gội Hanayuki Shampoo không đạt tiêu chuẩn chất lượng về chỉ tiêu giới hạn vi sinh vật (kết quả kiểm nghiệm của Viện Kiểm nghiệm thuốc TP.HCM là 470.000 CFU/g; mức chất lượng quy định tại Phụ lục 06, Thông tư 06/2011/TT-BYT không quá 1.000 CFU/g). Với vi phạm này, Sở Y tế lập biên bản vi phạm hành chính, xử phạt theo quy định.

Đây là hai sản phẩm do ca sĩ Đoàn Di Băng quảng cáo đã bị thu hồi trong hơn 10 ngày qua.

Ngoài ra, Cục Quản lý Dược cũng đã thu hồi Giấy chứng nhận "Thực hành tốt sản xuất mỹ phẩm" của Công ty Cổ phần nhà máy y tế EBC Đồng Nai, ngưng tiếp nhận hồ sơ công bố mỹ phẩm của công ty VB Group.

Hai công ty EBC Đồng Nai và VB Group đều liên quan 4 loại mỹ phẩm mà ca sĩ Đoàn Di Băng quảng cáo, đang bị thu hồi. Trong đó Công ty TNHH thương mại dịch vụ VB Group do ông Nguyễn Quốc Vũ - chồng Đoàn Di Băng - đứng tên pháp nhân, phân phối sản phẩm, còn EBC Đồng Nai chịu trách nhiệm sản xuất.

Theo Cục Quản lý Dược, Công ty EBC Đồng Nai đã không tuân thủ các nguyên tắc, tiêu chuẩn "Thực hành tốt sản xuất mỹ phẩm" (CGMP) của Hiệp hội các nước Đông Nam Á. CGMP (Cosmetic Good Manufacturing Practices) là chứng chỉ thực hành tốt sản xuất mỹ phẩm bao gồm những nguyên tắc chung, quy định, hướng dẫn các nội dung cơ bản về điều kiện, quy trình sản xuất nhằm đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng và an toàn cho người dùng. Vì vậy, cơ quan này thu hồi giấy chứng nhận thực hành tốt của EBC Đồng Nai.

Hiện nay Sở Y tế TP.HCM và Sở Y tế Đồng Nai quản lý, giám sát mỹ phẩm được sản xuất trước ngày giấy chứng nhận bị thu hồi, đồng thời chuyển hồ sơ sai phạm của hai công ty trên đến cơ quan công an để điều tra.

Đoàn Di Băng 36 tuổi, từng là ca sĩ, diễn viên, sau đó kinh doanh sản phẩm làm đẹp. Cô từng quảng cáo cặp sản phẩm dầu gội dầu xả trên bán chạy của VB Group, "là niềm tự hào của gia tộc Hanayuki". Công ty VB Group là pháp nhân đứng sau thương hiệu mỹ phẩm Hanayuki. Ông Nguyễn Quốc Vũ - chồng của Đoàn Di Băng - là người đại diện pháp luật kiêm Tổng giám đốc công ty này.

Tình hình xã hội

Những tháng qua, cơ quan chức năng liên tục phát hiện sữa giả, thuốc giả, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, mỹ phẩm kém chất lượng. Nhiều người nổi tiếng tại Việt Nam gần đây bị lên án vì quảng cáo sai sự thật, thổi phồng công dụng nhiều sản phẩm sữa, thực phẩm chức năng.

Mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng yêu cầu mở đợt tấn công cao điểm đấu tranh, truy quét buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, không rõ xuất xứ, vi phạm bản quyền, sở hữu trí tuệ, xuất xứ hàng hóa.

Vì thế ngày 22/5, Bộ Y tế lập 15 tổ kiểm tra đột xuất dược phẩm, mỹ phẩm, y dược cổ truyền, sữa, thực phẩm chức năng và trang thiết bị y tế…

Xử lý ra sao…

Trở lại vụ mỹ phẩm do Đoàn Di Băng quảng cáo và đã đưa ra thị trường đã bị cơ quan chức năng khởi tố vụ án sản xuất, buôn bán hàng giả. Nhiều câu hỏi được đặt ra: Sắp tới cơ quan chức năng có khởi tố bị can hay không? Và với chứng cứ và hành vi này nếu bị khởi tố thì người phạm tội đối diện mức án nào?

Như bài chia sẻ hôm 28/5, theo quan sát, nếu cơ quan chức năng khởi tố hình sự bị can trong vụ án này, thì người bị khởi tố phải đối diện mức án cao nhất lên tới 10 năm tù.

Đó là căn cứ Khoản 2 Điều 192 BLHS quy định về “Tội sản xuất, buôn bán hàng giả”. Bởi vì lô hàng kem chống nắng Hanayuki Sunscreen Body đã xuất xưởng có tổng giá trị hơn 100 triệu đồng, đồng thời có tổ chức.

Ngoài ra, các sản phẩm này từng được quảng bá rầm rộ trên mạng xã hội với sự xuất hiện của Đoàn Di Băng, câu hỏi được đặt ra: Liệu Đoàn Di Băng có hành vi “Lừa dối khách hàng” qua hành động quảng cáo sản phẩm được quy định tại K2, Điều 198 BLHS hay không?

Nếu có thì người vi phạm có phải đối diện mức án cao nhất lên tới 5 năm tù như hoa hậu Thuỳ Tiên, Quang Linh Vlog, Hằng Du Mục không?

Bên cạnh đó, Theo cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án về tội sản xuất, buôn bán hàng giả thì đây là vụ án có tính chất nghiêm trọng, được dư luận xã hội quan tâm nên tập trung lực lượng để làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan, để xử lý nghiêm.

Như vậy câu hỏi được đặt ra, liệu rằng có sự bao che hay không, khi trước đó có đơn vị công bố việc đưa ra thị trường 2 sản phẩm là dầu gội và kem chống nắng không có dấu hiệu hình sự, chỉ phạt hành chính?

Nếu có, thì hành vi, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan sẽ phạm vào “Tội che giấu tội phạm” theo Điều 389 BLHS năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 có mức án lên tới 5 năm tù.

Cũng như lần chia sẻ trước, liên quan đến chủ đề chia sẻ lần này, theo Hiến Pháp, BLTTHS hiện hành thì không ai được xem là có tội và phải chịu hình phạt cho đến khi có một bản án có hiệu lực pháp luật dù vụ án đã được khởi tố.

Tuy nhiên, dựa vào thông tin, dữ liệu từ báo chí, có thể nhận biết được khung hình phạt mà người vi phạm phải đối diện.

Dù vậy, để có kết quả chính xác, chúng ta phải chờ Kết luận điều tra của cơ quan chức năng. Bởi quá trình này còn phụ thuộc vào các tài liệu chứng cứ, lời khai của người vi phạm và những người liên quan. Bên cạnh đó, còn phụ thuộc vào các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của người vi phạm.