Làm thế nào giải quyết hiệu quả tranh chấp từ Hợp đồng tổng thầu EPC

Thứ 7, 20-04-2019 | 07:33:51

Sáng ngày 19/4/2019, tại Khách sạn REX Sài Gòn số 141 Nguyễn Huệ, Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh đã diễn ra buổi hội thảo “Giải quyết hiệu quả tranh chấp từ Hợp đồng tổng thầu EPC – Khơi thông tắc nghẽn tại các dự án trọng điểm của Việt Nam” giữa Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) phối hợp với Toà Trọng tài quốc tế (ICA) thuộc Phòng Thương mại quốc tế ICC.

Với nội dung xoay quanh việc nhận diện một số tranh chấp điển hình thường phát sinh từ các dự án xây dựng lớn được quản lý bằng cơ chế tổng thầu EPC (Thiết kế - Mua sắm – Thi công) – theo mẫu của Hiệp hội Quốc tế Các Kỹ sư Tư vấn (FIDIC) và phân tích đặc điểm của các tranh chấp này, trao đổi kinh nghiệm từ những mô hình đã phát sinh tranh chấp – trong đó có cả những tranh chấp được đưa ra giải quyết tại VIAC và ICC, để giúp không chỉ các đơn vị Tổng thầu EPC mà cả các Chủ đầu tư có thêm thông tin về quá trình phát sinh, quản lý và giải quyết các khiếu nại, các tranh chấp vốn luôn rất phức tạp trong quá trình thực hiện một dự án xây dựng theo mẫu hợp đồng FIDIC, đặc biệt là các dự án EPC.

Quang cảnh buổi Hội thảo

Trong bài phát biểu khai mạc, ông Vũ Xuân Phong, Phó Chủ tịch VIAC cho biết: “Tại Hội thảo lần này quy tụ các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực tư vấn xây dựng, quản lý xây dựng, các dự án trọng điểm theo hình thức tổng thầu EPC. Những người không chỉ có kinh nghiệm trong thực tiễn mà còn tham gia vào hoạt động đóng góp xây dựng khung pháp luật cho các hoạt động xây dựng tại Việt Nam... Đây sẽ là dịp để các chuyên gia, luật sư chia sẻ các hiểu biết của mình với doanh nghiệp; cung cấp thông tin hữu ích tới doanh nghiệp, và đưa các khuyến nghị để doanh nghiệp có thêm thông tin khi sử dụng các phương tiện giải quyết tranh chấp, đặc biệt là phương thức hòa giải và trọng tài đang được ưa chuộng hiện nay”.

Phiên đầu tiên, hai diễn giả là bà Nguyễn Thị Duyên, Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn xây dựng Việt Nam, Trọng tài viên VIAC và ông Fan Mingchao, giám đốc khu vực phụ trách về Trọng tài và ADR, ICC đã đưa đến cho người nghe những thông tin tổng quan về tình hình áp dụng cơ chế tổng thầu EPC tại các dự án trọng điểm của Việt Nam và tình hình tranh chấp xây dựng đang được giải quyết tại Tòa Trọng tài ICC. Trong bài trình bày của mình bà Nguyễn Thị Duyên đã cho thấy hầu hết các dự án quản lý theo cơ chế EPC của các ngành năng lượng điện hóa hay hóa chất ở Việt Nam theo mẫu FIDIC Silver 1999 nhưng dường như các chủ đầu tư vẫn chưa thực sự nắm rõ các khuyến nghị của FIDIC đối với các mẫu FIDIC Silver và mẫu FIDIC Yellow khiến cho việc áp dụng mẫu hợp đồng đôi khi chưa phù hợp, gây khó khăn cho chính các bên khi hiểu và giải thích nghĩa vụ theo hợp đồng cũng như sự phân chia rủi ro giữa đơn vị tổng thầu và chủ đầu tư trong quá trình triển khai dự án.

Ông Fan Mingchao, Giám đốc khu vực phụ trách về Trọng tài và ADR, ICC đưa đến cho người nghe những thông tin tổng quan về tình hình áp dụng cơ chế tổng thầu EPC tại các dự án trọng điểm của Việt Nam và tình hình tranh chấp xây dựng đang được giải quyết tại Tòa Trọng tài ICC.

Tiếp theo đó, phiên thứ 2 đã cung cấp cho các đại biểu các thông tin về cơ chế giải quyết các khiếu nại và tranh chấp tại các dự án quản lý theo cơ chế tổng thầu EPC. Tại phần trình bày của mình, ông Lưu Tiến Dũng, Luật sư thành viên Công ty TNHH Luật YKVN, Trọng tài viên VIAC đã thông tin về cơ chế giải quyết tranh chấp được khuyến nghị tại mẫu hợp đồng FIDIC thường được áp dụng cho các dự án lớn tại Việt Nam.

Tiếp nối, ông Châu Việt Bắc, Phó Tổng thư ký VIAC đã trình bày về phương thức giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài thương mại được đề cập tới tại các cuốn hợp đồng của mẫu FIDIC, giới thiệu thêm về phương thức hòa giải thương mại đang được quan tâm nhất tại Việt Nam gần đây. Theo ông Bắc, gần như toàn bộ các tranh chấp từ các hợp đồng theo mẫu của FIDIC đều có điều khoản trọng tài – phương thức giải quyết tranh chấp thay thế khả thi cho các tranh chấp xây dựng lớn, với tính phức tạp cao không chỉ đòi hỏi chuyên môn sâu về xây dựng và mẫu hộp đồng FIDIC của những người giải quyết tranh chấp và còn có cả năng lực quản lý chuyên nghiệp các thủ tục tố tụng trọng tài của tổ chức hỗ trợ giải quyết tranh chấp. Phương thức hòa giải thương mại cũng đang bắt đầu được quan tâm nhiều hơn tại Việt Nam; và với các quy định chương 33 của Bộ luật Tố tụng Dân sự Việt Nam năm 2015 cho phép một văn bản và kết quả hòa giải thành có thể được Tòa án công nhận để có hiệu lực cưỡng chế thi hành, hòa giải thương mại hứa hẹn trở thành một lựa chọn khả thi nữa cho các bên khi có tranh chấp. Bởi với hòa giải thương mại, các bên kiểm soát được kết quả hòa giải, hiệu quả cả về thời gian và chi phi tố tụng.

Các diễn giả trong phiên thứ hai.

Phiên thứ ba của hội thảo với nội dung đi vào cụ thể tìm hiểu một số tranh chấp điển hình, thường phát sinh trong các dự án theo cơ chế tổng thầu EPC tại Việt Nam, phân tích các đặc điểm của tranh chấp có thể phát sinh trong từng giai đoạn, từ đó, các diễn giả đưa ra khuyến nghị về cách thức phòng ngừa, quản lý và giải quyết tranh chấp phù hợp nhất để các doanh nghiệp tham khỏa và thảo luận.

Các diễn giả thảo luận và trả lời đại biểu trong phiên cuối.