Chương trình Dân hỏi – Chính quyền trả lời tháng 5. (Ảnh: VIỆT DŨNG)

Để thúc đẩy kinh tế số cho doanh nghiệp cùng với những giải pháp từ thực tiễn là nội dung vừa được HĐND TP.HCM đưa ra thảo luận tại Chương trình Dân hỏi - Chính quyền trả lời hồi tháng 5.

Hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư kinh tế số

Là đầu tàu kinh tế của cả nước, TP.HCM cần có những giải pháp kịp thời để kinh tế số phát triển hiệu quả. Nếu chính quyền có giải pháp tốt, phù hợp thực tiễn; nếu mỗi người dân đều chủ động thay đổi nhận thức, không đứng bên lề kinh tế số thì thành phố hoàn toàn có thể đạt và vượt mục tiêu kinh tế số chiếm 40% GRDP vào năm 2030.

Để đạt được mục tiêu này, cả chính quyền, doanh nghiệp và người dân đều cần vào cuộc, tham gia mạnh mẽ vào quá trình chuyển đổi số.

Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp gặp khó vì chi phí R&D và chuyển giao công nghệ cao. Nguồn lực tài chính hạn chế khiến họ e ngại đổi mới, nhiều doanh nghiệp quan tâm đến các chính sách hỗ trợ dành cho doanh nghiệp công nghệ cao, startup và đổi mới sáng tạo.

Tại Chương trình Dân hỏi – Chính quyền trả lời, doanh nghiệp đặt câu hỏi về hình thức triển khai chính sách, cách đăng ký tham gia và kênh tiếp cận phù hợp.

Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng muốn biết quy trình tiếp cận nguồn vốn từ các quỹ hỗ trợ nghiên cứu, phát triển và chuyển giao công nghệ do Sở KH&CN TP.HCM quản lý. Họ băn khoăn liệu có đơn vị nào hướng dẫn trong quá trình lập hồ sơ, thẩm định và triển khai dự án hay không?

Về các nội dung này, Phó Giám đốc Sở KH&CN TP.HCM Võ Minh Thành cho biết, đối với chính sách hỗ trợ và đăng ký, tại Nghị quyết số 13/2023/NQ-HĐND ngày 19/9/2023 của HĐND TP.HCM quy định về hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đã nêu rõ. Đây cũng là những hỗ trợ về mặt chi phí trong lĩnh vực này.

Bên cạnh đó, Nghị quyết số 31/2024/NQ-HĐND ngày 11/12/2024 của HĐND TP.HCM về việc miễn thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp cho các cá nhân, doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Về mặt trình tự thủ tục, Sở Khoa học - Công nghệ sẽ là đầu mối hướng dẫn.

Ông Thành cho biết thêm, TP đã có bước chuẩn bị, triển khai chuyển đổi số khá sớm từ năm 2020. Với việc ban hành chương trình chuyển đổi số, trong đó bao gồm nhóm giải pháp: Chính quyền số, kinh tế số, xã hội số và thành lập Ban chỉ đạo chuyển đổi số.

Theo đó, TP.HCM đã triển khai trung tâm dữ liệu với hơn 1.248 máy chủ, được giám sát 24/7 bởi các bộ phận chuyên nghiệp; nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu liên thông hơn 2.000 đơn vị, kết nối nền tảng chia sẻ dữ liệu quốc gia.

Khu vực công trường Mê Linh, Quận 1, TP.HCM. (Ảnh: Quỳnh Trân)

TP.HCM có mục tiêu xây dựng các trung tâm dữ liệu lớn đạt chuẩn quốc tế đặt tại TP.HCM để lưu trữ, xử lý dữ liệu cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam; hướng tới hình thành hạ tầng điện toán đám mây dùng chung cho cơ quan Nhà nước và doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Điều này có thể hỗ trợ doanh nghiệp thông qua việc cung cấp dịch vụ đám mây dùng chung, giảm nhu cầu đầu tư ban đầu vào hạ tầng riêng. Việc đầu tư vào trung tâm dữ liệu tiên tiến, trung tâm tính toán hiệu suất cao được xem là một phần của chiến lược phát triển các mô hình kinh tế trên nền tảng số và sáng tạo của TP.

Hiện nay, TP đã vận hành hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính liên thông, kết nối hệ thống xác thực định danh công dân VNeID và Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, tích hợp Cổng dịch vụ công quốc gia.

Đặc biệt, TP.HCM miễn phí 98 thủ tục hành chính khi người dân làm trực tuyến đến hết năm 2025. Cổng dịch vụ công TP đã kết nối với nền tảng thanh toán trực tuyến, người dân hoàn toàn có thể thực hiện thanh toán trực tuyến khi làm thủ tục, đồng thời có thể sử dụng thanh toán không dùng tiền mặt.

Mạnh dạn áp dụng ứng dụng chuyển đổi số

Mặc dù kinh tế số TP đã đạt được những kết quả tích cực, nhưng hiện nay, việc triển khai cơ chế chính sách trong lĩnh vực này chưa được như kỳ vọng, thiếu khung khổ pháp lý để phát triển nhanh, bền vững. Đặc biệt, nguồn nhân lực chất lượng cao trong các ngành công nghệ cao còn thiếu hụt, thêm vào đó là những vướng mắc về cơ chế tài chính trong khoa học và công nghệ.

Chia sẻ về vấn đề này, Trưởng Ban quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM Nguyễn Kỳ Phùng cho rằng, phát triển kinh tế số là một quá trình cần sự tham gia của cả chính quyền, người dân và doanh nghiệp. Chính quyền xây dựng thể chế, chính sách, đầu tư cho hạ tầng số và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi để thu hút đầu tư và thúc đẩy phát triển kinh tế số, chuyển đổi số trong bộ máy nhà nước và phát triển nguồn nhân lực số.

Doanh nghiệp và người dân nâng cao nhận thức cũng như kỹ năng số, thay đổi thói quen tiêu dùng, làm việc.

Về phía doanh nghiệp, người dân hiện cũng đang đẩy mạnh các ứng dụng của chuyển đổi số vào hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Cụ thể như các quán ăn, nhà hàng đã mạnh dạng áp dụng phần mềm quản lý bán hàng. Việc ghi món tại bàn rồi gửi thông báo tới quầy bếp chỉ mất vài giây vì tất cả đều được thao tác trên điện thoại. Trên hệ thống cũng lưu số bàn, cập nhật món ăn nên vừa không bị nhầm vừa bảo đảm thứ tự trước - sau.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Trần Thị Diệu Thúy khẳng định, KH-CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là yếu tố quyết định để thúc đẩy phát triển kinh tế số. (Ảnh: THUẬN VĂN)

Tại các chợ truyền thống, nếu trước đây hầu hết các giao dịch đều phải thanh toán bằng tiền mặt thì nay thanh toán không dùng tiền mặt đã không còn xa lạ với tiểu thương. Đồng thời, với số lượng hàng nhiều, đa dạng, việc quản lý của tiểu thương trước đây cũng chỉ theo cách truyền thống, quản lý số lượng hàng tồn là rất khó khăn. Giờ đây, nhờ công nghệ, chỉ với chiếc điện thoại thông minh là quản lý cả cửa hàng dễ dàng.

Để phát triển kinh tế số mạnh hơn nữa, Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Thị Diệu Thúy cho biết, thành phố sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, trong đó chú trọng xây dựng cơ chế đặc thù, ưu đãi trong nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo; thúc đẩy các trung tâm đổi mới sáng tạo, phòng thí nghiệm mở.

Đồng thời, TP chủ trương phát triển mạnh mẽ hạ tầng số và dữ liệu số bằng cách đầu tư vào công nghệ điện toán đám mây, bảo đảm an toàn thông tin để có được niềm tin của người dân khi tham gia vào nền kinh tế số; phát triển cơ sở dữ liệu dùng chung, dữ liệu mở và tăng cường liên thông dữ liệu giữa các cơ quan.

Xác định rõ việc hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ số, thúc đẩy thương mại điện tử, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo và thu hút các doanh nghiệp công nghệ cao tới đầu tư. Đồng thời, quan tâm tăng cường hợp tác quốc tế, vận dụng chính sách từ Nghị quyết 57 và các chính sách, luật mới ban hành để hỗ trợ kịp thời cho các doanh nghiệp đang áp dụng kinh tế số, chuyển đổi số có cơ hội phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai.